اثر پرتو بیم الکترونی بر فراسنجه های تجزیه پذیری و قابلیت هضم شکمبه ای و پس ازشکمبه ای ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی برخی مواد خشبی

اثر پرتو بیم الکترونی بر ضرایب تجزیه پذیری و قابلیت هضم شکمبه ای_بعد شکمبه ای ماده خشک، فیبر نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی نمونه های باگاس نیشکر، ساقه آتریپلکس و کاه جو پرتوتابی شده با دوزهای 100، 200 و 300 کیلوگری مورد تحقیق قرار گرفت. تعیین تجزیه پذیری شکمبه ای ماده خشک، فیبر نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی توسط انکوباسیون 3 کیسه از هر خوراک برای 2، 4، 8، 16، 24، 48 و 72 ساعت در شکمبه یک رأس تلیسه هلشتاین (با وزن 400 کیلوگرم) انجام شد. قابلیت هضم شکمبه ای _بعد شکمبه ای ماده خشک، غیبر نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی توسط تکنیک های in situ و in vitro تعیین شد. داده ها با استفاده از نرم افزار sas در قالب طرح کاملاً تصادفی تجزیه شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، پرتوتابی هیچ اثری بر ماده خشک، چربی، خاکستر، کلسیم و فسفر نداشت. فیبر نامحلول در شوینده اسیدی در هر سه خوراک در اثر پرتوتابی کاهش یافت ولی این کاهش از نظر آماری معنی دار نبود؛ اما میزان فیبر نامحلول در شوینده خنثی در اثر پرتوتابی به طور معنی داری کاهش یافت. بخش سریع تجزیه ماده خشک باگاس نیشکر و آتریپلکس در اثر پرتوتابی به طور معنی داری افزایش یافت در حالی که برای کاه جو این افزایش معنی دار نبود. همچنین بخش سریع تجزیه فیبر نامحلول در شوینده خنثی باگاس نیشکر به طور معنی داری افزایش یافت ولی برای دو خوراک دیگر این افزایش معنی دار نبود. بخش با پتانسیل تجزیه فیبر نامحلول در شوینده ی خنثی باگاس نیشکر با افزایش دوز بیم الکترونی افزایش و در مورد ماده خشک ابتدا کاهش و سپس در دوز 300 کیلوگری افزایش یافت هرچند که این تغییرات به لحاظ آماری معنی دار نبود. بخش با پتانسیل تجزیه ماده خشک آتریپلکس نیز به طور معنی داری افزایش یافت. تجزیه پذیری موثر ماده خشک، فیبر نامحلول در شوینده ی خنثی و اسیدی باگاس نیشکر تحت تاثیر عمل آوری قرار نگرفت ولی تجزیه پذیری موثر ماده خشک آتریپلکس و کاه جو به طور معنی داری افزایش یافت. قابلیت هضم شکمبه ای و پس از شکمبه ای ماده ی خشک باگاس نیشکر در اثر پرتوتابی افزایش یافت ولی این افزایش از نظر آماری معنی دار نبود ولی در مورد آتریپلکس و کاه جو قابلیت هضم در اثر پرتوتابی تغییر معنی داری نکرد. قابلیت هضم ماده ی خشک در کل دستگاه گوارش در اثر پرتوتابی در نمونه های باگاس نیشکر و آتریپلکس به طور معنی داری افزایش یافت که عمدتاً ناشی از افزایش قابلیت هضم شکمبه ای ماده ی خشک بود. قابلیت هضم پس از شکمبه ای ماده ی خشک کاه جو تحت تاثیر پرتوتابی قرار نگرفت اما قابلیت هضم کل دستگاه گوارشی این خوراک در اثر پرتوتابی به طور معنی داری افزایش یافت. نتایج مربوط به قابلیت هضم فیبر نامحلول در شوینده ی خنثی باگاس نیشکر در بخش های مختلف دستگاه گوارش نشان داد که قابلیت هضم پس از شکمبه ای فیبر نامحلول در شوینده ی خنثی و قابلیت هضم فیبر نامحلول در شوینده ی خنثی در کل دستگاه گوارش در اثر پرتوتابی به طور معنی داری کاهش یافت که این کاهش در دوز 200 کیلوگری بیشتر بود. قابلیت هضم فیبر نامحلول در شوینده ی اسیدی باگاس نیشکر در بخش های مختلف دستگاه گوارش نشان داد که قابلیت هضم شکمبه ای فیبر نامحلول در شوینده ی اسیدی در اثر پرتوتابی با دوز 100 کیلوگری به طور معنی داری افزایش یافت. علت این امر، احتمالاً محلول شدن ترکیبات دیواره ی سلولی در این دوز پرتوتابی بوده است.